Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τετάρτη 27 Ιουνίου 2018

Σχόλια στην "ελληνική γραμμή & ελληνικό χρώμα" του Περικλή Γιαννόπουλου


Τα κείμενα εκδόθηκαν ως βιβλίο το 1938, 28 χρόνια μετά την αυτοκτονία του τεχνοκριτικού.
Επανεκδόθηκαν το 2012 από ττον οργανισμό Λιβάνη.
Στο εξώφυλλο, η ψυχή του καλλιτέχνη, προμετωπίδα ιδιόχειρου βιογραφικού σημειώματος του 1893 του Νικολάου Γύζη.
Ο Γιαννόπουλος θεωρούσε το Γύζη
σ. 24
"το ευγενέστατον και αριστοκρατικότατον άνθος, την αγνοτέρα εκδήλωσιν της ελληνικής ιδέας, μεγάλο άνδρα της τωρινής Ελλάδος."

Διαβάζοντάς το σήμερα φαίνεται πολύ εθνικιστικό.
Π.χ.
σ. 137
"Ο Γερμανός είναι στραβός. Και με την υπομονή του η οποία εμελαγχόλησε όλους τους γαϊδάρους της οικουμένης, θέλων να μάθη, να προφιτίρη, να μισθωθή, απεστραβώθη από το διάβασμα. Παχύς, λουκανικώς λαδερός, χοιρομηρικός, πτωχός, πειναλέος και στραβός, βλέπει με τα αγριοχερά του...
θέλει να κολλήση τις μπογιές με το μυστρί...
Το σάπιο φως περνά τα παπλώματα των ομιχλών και διαθλάται..."
Αυτού του είδους την ευρωπαϊκή ζωγραφική καλεί ο Γιαννόπουλος τους νέους συμπατριώτες του ζωγράφους να αποφύγουν, διότι
σ. 139
"Σεις, τα γεννήματα του λαμπροτάτου γηίνου φωτός, τα θρέμματα της υπερωραιοτάτης Γης των Θεών."
σ. 144
"Και όταν η ΕΛΛΑΣ σιγά παύει κάθε ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ.

Ο Περικλής Γιαννόπουλος όμως αυτοκτόνησε το 1910.
Το προσκλητήρίο του αυτό γράφτηκε επομένως στις αρχές του 20ου αιώνα σε
μια πολύ διαφορετική Ελλάδα που δεν είχε βρει ακόμη τον εαυτό της.
Που σε μεγάλο βαθμό παπαγάλιζε τις  επικρατούσες ευρωπαϊκές τεχνοτροπίες.
Που περιφρονούσε τη λαϊκή παράδοση & τη βυζαντινή τέχνη.
Που θυμόταν τα αρχαία κλέη αναμασώντας συνήθως τον ήδη ντεμοντέ ακαδημαϊκό νεοκλασικισμό.
Και κάλεσε τους νέους Έλληνες καλλιτέχνες να αναλογιστούν ότι
σ. 77
"η απομίμηση του ευρωπαϊσμού δεν είναι πρόοδος, αλλά οπισθοδρομικότης"
και  να βγουν στην ελληνική φύση και να τρυγήσουν για την τέχνη τους αυτά που τους προσφέρει:
σ. 88-91
την λεπτή ηδονική γραμμή και την αστείρευτη κοσμική ύλη του αττικού (κυρίως) φωτός.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου